Afgelopen weekend kwamen Guido en Rosanna naar Den Helder, met Ryan, Romeo, Remy en Siro. Een welkome afleiding, voor mij maar vooral ook voor Hazel, die sinds Hinde’s operatie wel een beetje beweging en spel te kort komt…..
Hazel heeft een beetje ingeboet op conditie, maar de eerste minuten liep ze nog helemaal voorop ;>))
Dolle boel aan het Hengstenpad;
Romeo’s zoon Remy, ofwel Nonsuch Can’t Stop Now, is nu 12 weken oud en keek het allemaal vol verbazing aan. Af en toe liep hij in de weg ;>))
Hij had zijn eigen manieren om zich te vermaken ;>))
Remy kleurde erg mooi bij ons in de duinen!
Rosanna met Romeo, Dust’n Dunes Legend NJK, kind van Jewel’s dochter Dune.
Nog eens Romeo. Erg leuk om al deze nakomelingen van Chloe en Jewel regelmatig te zien!
Hazel en haar nestbroer Ryan;
Ze wist van gekkigheid niet wat te doen; “duin happen” is bij haar een teken van vreugde en overtollige energie ;>))
Siro vond het leuk om ons weer te zien, en hij voelde zich overduidelijk direct weer thuis op het Hengstenpad, waar hij in juli/augustus veel plezier beleefde toen hij nog tijdelijk bij ons in opvang was, op zoek naar zijn gouden mandje. Dat heeft hij gevonden bij Rosanna en Guido, en het gaat fantastisch samen met de whippets.
Hij rent bijna net zo hard als de whippets….
Een heerlijke wandeling, waar Hinde uiteraard nog ontbrak. Zij was eventjes bij oma, waar ze natuurlijk stierlijk werd verwend.
Na afloop kreeg Hinde gezelschap van een paar doodvermoeide jongens….. Remy lag erbij alsof hij eerder bij ons was geweest, en Siro lag er ook bij zoals hij in zijn weken bij ons heeft gedaan. Vooral Hinde was zijn slaapmaatje, Hazel meer zijn speelmaatje. Rosanna en Guido doken ondertussen de keuken in en hebben me gruwelijk verwend, met gebak en met een heerlijke maaltijd met o.a. kabeljauw.
Kleine Remy…. is het geen dotje…..
Met Hinde gaat het iedere dag een beetje beter; vrijdag ochtend ging het even minder; na een onverwachte manoeuvre vlak voor de deur, i.v.m. een kat, had ze veel pijn en hield ze haar hoofd heel laag. Gelukkig moest ik die dag met haar naar de holistisch dierenarts, en die heeft haar weer een beetje rechtgezet. De volgende ochtend kreeg Hinde een bindweefselmassage van de fysiotherapeute. Daarna was ze weer als tevoren, en eigenlijk weer een beetje beter.
Arme Hazel zit ’s nachts wel eens naast haar cavebed. Letterlijk. Want Hinde laat wel eens een drol achter in haar cave. En dan kruipt ze lekker in de tweede cave, terwijl Hazel zit opgescheept met de gebakken “peren”. Dat verneem ik via de babyfoon, want Hazel gaat protesteren. Dan installeer ik haar maar op de bank, met een dekentje eroverheen, maar dat is eigenlijk niet precies wat ze bedoelde ;>))
Dit filmpje maakte ik zondag van Hinde, 32 dagen na de operatie aan haar dwarslaesie. Vandaag loopt ze alweer beter, we kuieren rustig een klein stukje door het park, en ze doet zelfs al pogingen om te gaan draven. Wordt vervolgd!
Hinde gaat met sprongen vooruit, en omdat ik af en toe de vraag krijg hoe het nu gaat, even een korte update. Vandaag is het precies 4 weken geleden dat zij werd geopereerd aan haar dwarslaesie.
Ik ga er nog steeds ’s nachts uit om haar te laten plassen. Ik heb de babyfoon aan staan en zodra ik haar hoor piepen, ga ik naar haar toe. Ze is in plasstaking gegaan, voor wat betreft de tuin. Ze vindt het stinken na vier weken intensief gebruik, en laat er dus bijna niets meer lopen als we haar helpen; ze wil de straat op, of liever nog de natuur in! En dat doen we dus een keer of 4 per dag. Wakkere buren kunnen mij dus in een driekwart pyama broek, met Crocs eronder en een dikke jas erboven rond vier uur ’s morgens over straat zien scharrelen met haar ;>)))
Hinde kuiert tegenwoordig rond in de woonkamer en keuken, en haar voetjes staan nu bijna altijd in de juiste stand. Alleen als ze bijvoorbeeld in haar cave bed kruipt slepen ze er omgeklapt achteraan. Als ze ook maar het idee heeft dat er in de keuken iets met honden- of mensenvoer gebeurt, staat ze plotseling achter je. Haar houding is nog niet de oude, en haar poten staan ook wel eens gekruist, maar als ze loopt zet ze haar voeten behoorlijk netjes neer.
Zondagmorgen werd ik begroet met gekwispel, dat was weer voor het eerst sinds de aanrijding, zo leuk! Vanochtend probeerde zij haar oor staande te krabben met een achterpoot en dat ging nog goed ook. Toen ik Hinde en Hazel klaar maakte om met de auto naar wat groen te rijden begon Hinde met Hazel mee te stoeien op de cave.
Als we nu buiten lopen laat ik haar eerst een meter of 50 zelf lopen. Met de riem om, want ze wil veel te snel, om Hazel bij te houden. Daarna gaan haar achterpoten in de Walkabout. Ik draag haar weliswaar, maar ze brengt nu steeds meer gewicht op haar achterpoten en trekken dat ze doet aan de riem! In de harde wind draaide Hazel wilde grote ronden in haar eentje en Hinde had maar wat zin om mee te doen.
Vandaag ga ik op zoek naar wat vloerbedekking of een loper, zodat ze wat gemakkelijker kan lopen in de woonkamer.
Wat ze nog niet zelf kan beheersen, is haar ontlasting. Dat stimuleer ik buiten, maar soms rolt er spontaan een keutel in een cave. Hinde zoekt dan de andere cave op, en ik maar niet begrijpen waarom Hazel plotseling helemaal geen zin meer heeft om in een cave te liggen ;>)).
Ik geef Hinde nog steeds rimadyl, want ze voelt aan het einde van de dag wel eens wat ongemak heb ik de indruk. Verder krijgt ze vitamine C, vitamine B12, omega 3-6 capsules, Cellsan tabletten en homeopathische druppels hypericum en plumbum. Dit alles om haar zenuwstelsel te ondersteunen. Met dank aan Marianne Danhieux en Florinda Domburg voor hun expertise en het meedenken hierin!
Zondagavond is Elly weer gekomen om maandag op Hinde te passen. En vanavond is ze er opnieuw, echt heerlijk dat Elly week in week uit komt helpen. Annemarie kwam maandagavond aan om een dagje op te passen. En ze bracht de heerlijke viscurry van de hand van Mart mee, waar we gisteravond van hebben gesmuld voor Annemarie instapte om de storm te trotseren richting Brabant. Natuurlijk was mijn broer Ronald weer op het juiste moment op de juiste plaats ;>))
Er zijn meer lieve mensen die aanbieden om te komen oppassen. Echt geweldig vind ik dat. Maar stiekem denk ik dat we richting een situatie gaan, waarin ik Hinde en Hazel ’s morgens weer bij mijn moeder kan gaan brengen. En dat zou weer een grote mijlpaal zijn. Zo ver is het nog niet, maar eerlijk gezegd denk ik dat het niet zo lang meer gaat duren!
Vrijdag krijgt Hinde weer osteopathie en acupunctuur, zaterdag fysiotherapie en hydrotherapie. Ik denk dat Anneke en Margriet verrast zullen zijn over hoe enorm ze vooruit is gegaan!
Mijn Griekse hondje Rhody overleed in oktober 1998. Om vier uur ’s ochtends, na twee dagen afzien uit haar lijden verlost, op de tafel bij de dierenarts. Ik heb haar op zijn aanraden daar gelaten, de dierenambulance maakte immers een paar uur later al een ritje naar het dierencrematorium. Om vier uur ’s middags, twaalf uur na haar overlijden, werd haar as al bij mij aan de deur bezorgd. Ik had de leegte ondertussen beantwoord met nog meer leegte, en mijn hele huis ontdaan van alles wat bij haar hoorde: haar mandje stond er niet meer, en ik had uren gestofzuigd om ieder wit haartje dat aan haar herinnerde weg te halen. Zo pijnlijk vond ik het allemaal. Haar as heeft jaren in een metalen blikje gezeten, ik kon er niets mee en ik kon haar toch ook niet loslaten, zoveel verdriet was er blijven zitten. Pas in 2011 heb ik een deel van haar as verstrooid in de natuur, en een deel in een mooi gemberpotje gedaan. Daar had ik destijds de inspiratie van Annemarie voor nodig, die het zo mooi had bedacht voor haar Harley.
Anderhalf jaar na Rhody’s dood deed Chloe haar intrede in 2000, na vier jaar haar dochter Jewel, nog eens vier jaar later Jewel’s dochter Hinde en drie jaar later Hinde’s dochter Hazel. Dertien jaren lang had ik niets met de dood te maken, genoot ik zelfs twee jaar lang van vier generaties in huis, die allemaal prima mee konden komen op de wandelingen. Een gezegende tijd!
Twee jaar geleden overleed mijn vader en een jaar geleden mijn stiefvader ome Cor. Toen acht maanden geleden mijn hartendief Jewel. Dat waren de momenten waarop de rituelen en symbolen mij hun troostende en helende werking lieten zien en voelen, en de verbinding aanbrachten tussen alles wat mij lief was en is. Mijn vader bracht mij de liefde voor de natuur bij. De natuur zit met haar jaargetijden en zonsop- en ondergang vol betekenis en symboliek.
In de laatste levensfase van ome Cor zag ik hoe met name mijn jongste honden Hinde en Hazel steeds weer bij, zelfs op hem gingen liggen, en mijn moeder en ik wisten gewoon, dat zij hem hun troost en energie wilden geven. Zo heb ik op mijn beurt aan mijn Jewel troost en kracht proberen te geven in haar laatste weken, door mijn handen op haar te leggen en er alleen maar voor haar te zijn op die momenten. Zij kwam me regelmatig opzoeken en ging dan voor me liggen, om dat nog eens te mogen ondergaan.
Toen Jewel overleed, kreeg ik het advies om haar niet direct naar het crematorium te brengen, maar om haar nog een nacht in huis te gunnen. De gedachte hierachter is, dat de ziel wat tijd nodig heeft om zich los te maken van het lichaam en over te gaan, en dat dat het beste gaat in de rustige omgeving van thuis. Niet zo’n heel vreemde gedachte eigenlijk, zo gaan wij mensen er toch ook al zo lang mee om….
Jewel kreeg wat zalf in haar ogen, zodat ze mooi bleven glanzen, en ik legde haar op een waterdichte ondergrond in haar mandje, in een koele kamer. Mijn jeugdvriendin Madelon, met wie het contact ooit verstoord was geraakt, kwam die dag zomaar een prachtige bos bloemen brengen, omdat ze had gehoord van mijn verdriet. Het was een symbool van liefde en oude vriendschap, en hierdoor een van de dierbaarste bossen bloemen die ik ooit heb mogen krijgen.
De volgende ochtend ben ik met Marianne en onze honden bij zonsopgang een lantaarn met waxinelichtje gaan ophangen in de natuur bij het Hengstenpad, waarna we een mooie wandeling maakten door de natuur. Het deed ons goed, om Jewel’s familie heerlijk rond te zien rennen. Daarna bracht ik samen met Ronald Jewel weg naar het crematorium.
Een foto van Chloe met piepjonge kleindochter Hinde, een jaar of vijf geleden gemaakt door Annemarie. Vanaf het begin waren zij aan elkaar verknocht.
Toen Hinde drie weken geleden werd geopereerd en verlamd op haar luchtbed kwam te liggen, is Chloe steeds bij haar gaan liggen. “Zij vindt het ook een comfortabel bedje” was onze reactie. Maar achteraf bezien weet ik beter wat zij daar aan het doen was; ze was bezig haar kleindochter te helpen, met troost en energie. En er zullen beslist mensen zijn die mij erom uitlachen, maar ik weet zeker dat Chloe haar laatste krachten heeft gegeven aan dat kleinkind, waarmee ze vanaf het begin een sterke band had, en dat ik zonder dat vooraf te kunnen weten “Salty Sand’s Aubade for Chloe” had genoemd.
Op de dag dat Hinde zelf in de woonkamer een eerste paar wankele stappen zette, zette Chloe daar een paar uur later haar laatste stapjes op deze aarde. Nog geen uur later hebben we haar uit haar lijden moeten verlossen – net als mijn Griekse Rhody als gevolg van acuut leverfalen. Net als Rhody is zij 14 1/2 jaar oud geworden en gestorven in oktober, op de tafel bij de dierenarts. Maar Chloe is daarna wel mee naar huis gekomen en heeft de nacht in haar mandje gelegen. Een van de vijf rozen uit het boeket dat wij van de groep “Herstel voor Hinde” hebben gekregen stond bij haar. Het lijkt misschien een naar idee, zo’n lijkje in je huis. Maar mijn ervaring is nu, dat net als wanneer een geliefd mens is overleden, je daar anders tegenaan kijkt en anders mee omgaat dan je vantevoren bedenkt.
Samen met Marianne heb ik ook voor Chloe bij zonsopgang een waxinelichtje opgehangen in de natuur bij het Hengstenpad.
Wij hebben de tweede van de vijf rozen uit het boeket onder de lantaarn gestoken.
Hinde tijdens het zonsopgangsafscheid van Chloe, met haar kleindochter Aprille “Salty Sand’s Cherished by Hinde”
Er zijn twee rozen uit dat boeket met Chloe meegegaan naar het crematorium. Zij staan symbool voor de twee eenheid Chloe en Jewel die aan de andere kant zijn, en mijn andere twee eenheid, hun kleindochters Hinde en Hazel, die hier nog zijn, en hopelijk voor een hele lange tijd. De laatste van de vijf rozen staat op mijn nachtkastje. Ik heb even getwijfeld of ik jullie wilde confronteren met de foto van een dode Chloe. Maar als dit kan dienen ter inspiratie voor anderen, dan denk ik dat het mag. Want ik denk dat rouwverwerking begint met een mooi afscheidsritueel, en dat kun je maar een keer goed doen. En zeg nou zelf…. ze ziet er niet anders uit dan anders…..
Aan een mooi afscheid dragen ze in ons crematorium op een respectvolle wijze bij, met een rouwkamertje, waar je dier wordt opgebaard, met mooie kaarsen en een gastenboek erbij.
Een symbool wil iets zichtbaar en voelbaar maken, en tijdens een ritueel krijgen gevoelens plaats in je leven. De rust die ik voel, nog maar zo kort na Chloe’s heengaan, staat niet in vergelijking met wat ik voelde toen Rhody moest gaan. Ik ben zestien jaar ouder, het zal beslist verschil maken. Maar een ander verschil zit voor mij in een stukje spiritualiteit dat erbij is gekomen en waarvoor ik me absoluut niet schaam. Ik merk ook aan andere mensen, ja ook aan dierenartsen, dat zij hier ruimte voor willen maken.
Ik sluit dit blogje af met een filmpje waar je blij van wordt; van Hinde die gisteren haar eerste stappen zelf zette op de dijk. Een hoofdstuk is gesloten, een ander ligt weer open…… de toekomst ziet er rooskleurig uit.
Mag ik jullie nog eens danken voor alle positieve gedachten, de kaarsjes en de kaartjes, cadeautjes, mails, telefoontjes, hulp, en niet te vergeten de mensen die mij zo ontzettend hebben verrast met het bijeen brengen van een ongelooflijk bedrag, waarmee Hinde’s acupunctuur, osteopathie, fysiotherapie en hydrotherapie kan worden bekostigd. Zo ontzettend bedankt!
Het is nauwelijks te bevatten. Mijn oude prinses Chloe is vandaag zomaar naar het Licht gegaan.
Waar te beginnen… ik heb zoveel over haar te vertellen, maar ik vind op dit moment niet de woorden, want wanneer een dierbare naar het Licht vertrekt wordt het van binnen ijzig stil.
Zij was het kompas van mijn roedel. De leidster die kon leiden zonder haar tanden te laten zien en zonder ook maar een geluidje te maken. Mijn altijd opgewekte, ongecompliceerde, zelfstandige en gelijkmatige prinses met de grote sprekende ogen. Geen aansteller, een doordouwer in slechte tijden. Mijn toegangskaartje tot de wereld van de whippet en alle vriendschappen die daaruit zijn voortgevloeid, mijn bron van de passie voor dit ras, mijn meest ideale reisgenootje, mijn veelvraat, mollendoder, stammoeder van onze kennel, moeder, oma, overgrootmoeder en betovergrootmoeder van een aantal innig geliefde whippetkinderen die zijn geboren bij ons en bij anderen. Troostoma voor Hinde in de afgelopen weken; iedere dag lag zij bij haar, gaf haar troost en energie. Beste vriendin van mijn moeder. Rots in mijn woelige branding, 14 1/2 jaar lang.
Ik wist dat zij een hondje van de dag was en had na de recente dramatische dood van haar dochter Jewel de hoop dat Chloe mocht sterven zonder ziekbed, in haar vertrouwde omgeving, heel dicht bij mij. Zaterdag nog ging zij in een handgalopje het duin op. Zondag lustte ze geen eten of drinken, en ze was plotseling krachteloos, liep te wankelen en viel zomaar om. Ze had een lage polsslag maar geen merkbare pijn. Ik had zomaar het gevoel dat ze ons die dag zou verlaten en heb haar rustig op de bank gelegd om vanuit een vertrouwde omgeving te gaan. Ze lag er comfortabel bij en dat was ’s avonds nog zo. Ik heb haar toen toch mee naar een dierenarts genomen, waar ze injecties kreeg tegen pijn en misselijkheid, in ieder geval iets om comfortabel de nacht mee door te kunnen komen.
Maandag ging ze weer eten en drinken heen. Maar ze was nog steeds wat zwak op de benen, dus vandaag toch maar bloed laten prikken. Daarna ben ik met Chloe, Hinde en Hazel even in een stukje groen geweest. Toen we weer thuis kwamen gaf ik de dames hun bakje eten. Chloe at bijna alles op, en werd nog geen vijf seconden later onwel; ze viel om en had pijn en krampen in haar buik. Een hele lage hartslag. Ik reed haar snel terug naar de dierenarts en ondertussen had zij nog maar een hartslag van 40 slagen per minuut. Haar slijmvliezen waren wit en ze had nog altijd pijn in haar buik. Een echo wees uit dat haar lever heel groot was en omgeven door vocht. De conclusie was een zogenaamde lekkende lever, als gevolg van hartfalen.
Ik heb telefonisch contact gezocht met onze holistisch dierenarts, die ons op afstand heeft bijgestaan, terwijl onze Helderse dierenarts voor haar deed wat nodig was om alle pijn achter zich te laten. Gelukkig was mijn broer Ronald ook nu weer aan onze zij.
Chloe’s onmetelijke trouw aan haar roedel zei haar koste wat kost te moeten blijven vechten om te leven. Maar haar lijfje fikste dat niet. Hinde en Hazel zijn stil en van slag; ze begrijpen het niet meer. Er is ook zoveel gebeurd in maar acht maanden tijd: Jewel en Chloe voor altijd weg, Hinde verlamd door een aanrijding en net als Hazel getraumatiseerd door wat er is gebeurd. Ik heb min of meer vrede met Chloe’s overlijden, maar het is gewoon zo veel om te verstouwen…….
Wim en Jos, bedankt dat jullie prinses bij mij mocht komen wonen. Ze heeft jullie en ons regelmatig heel trots en blij gemaakt, en wat was ze altijd blij om jullie terug te zien.
Het lijkt nog maar gisteren dat zij haar eerst stapjes op ons strand zette…..
“Chloe” Kamp. Of Summer’s Joy Georgy Girl, NVK, *03-05-2000 – +14-10-2014.
Vandaag zijn haar laatste stapjes op aarde gezet. Lieve prinses, wat zullen wij je missen.
Een link naar mijn uitgebreide blog over Chloe’s leven, toen zij begin mei haar veertiende verjaardag vierde:
SALTY SAND'S WHIPPETS 