Ik heb in het afgelopen weekend eens geprobeerd om een bijzondere whippet uit de historie van ons ras tot leven te roepen, aan de hand van de kleine beetjes informatie die ik in de afgelopen jaren over hem bij elkaar heb kunnen sprokkelen. Het gaat om de whippetreu Zuber. 

Zuber was een bruin met witte whippetreu, geboren op 12 april 1889. Twee jaar na zijn geboorte werd de whippet als officieel ras erkend en het rasstamboek door de Engelse Kennel Club gestart. Zuber werd samen met vier andere whippets als eerste geregistreerd in dat stamboek.

Wat nu zo bijzonder is aan Zuber, is dat je hem terug vindt in de stamboom van iedere whippet, wereldwijd, ongeacht of deze uit ren- of showlijnen is geboren.

Zuber was namelijk de allereerste showkampioen uit de historie van het whippetstamboek. En net zoals dat nu nog gebeurt wanneer een reu succesvol is, was hij populair bij de dames, met als gevolg dat hij nu, 123 jaar na zijn geboorte, zeer prominent aanwezig is in de whippetgenenpool. Bij iedere whippet vinden we Zuber zo’n 25 generaties eerder in de reuenlijn en zo’n 30 generaties eerder in de tevenlijn.

Interessant hieraan is trouwens, dat we hierdoor kunnen berekenen hoeveel jaren een whippetgeneratie gemiddeld telt: de leeftijd van whippetouders in de achterliggende periode van het stamboek was gemiddeld bijna 5 jaar voor de vaderhond en iets meer dan 4 jaar voor de moederhond.

Zuber’s moeder Herndell en vader White Eye hadden beiden Charlie als vader, dus Zuber kwam uit een half broer / half zus combinatie. Dit soort combinaties zijn in ons huidige fokreglement niet meer toegestaan, maar ze werden in de historie van ieder ras, en dus ook van de whippet, vaak toegepast, om het rastype en allerlei andere gewenste kwaliteiten vast te leggen.

Zuber’s moeder Herndell was beige met wit en zijn vader White Eye was pikzwart met één wit oog. White Eye was een beroemde renhond, onverslaanbaar op de toen gebruikelijke afstand van 200 yards (182 meter), die hij in 1888 in 12 seconden liep. White Eye’s snelheid was dus 54,6 kilometer per uur. In die tijd waren er nog geen ovale renbanen, er werd gerend over een recht traject. Bochten lopen kost een hond snelheid, dus we kunnen White Eye’s prestaties niet goed vergelijken met de prestaties die we tegenwoordig op de baan zien. In ieder geval was zijn 54,6 kilometer niet toereikend voor de huidige A-klasse. Maar in de B-klasse had hij vast goed mee kunnen komen, en de C-klasse had hij kunnen winnen.   

Zuber’s nestbroer Paleface was ook bruin met wit; dus het particolor (bruin/wit, beige/wit, rood/wit, zwart/wit) overheerste in zijn familie. Wij weten over Zuber dat hij voor het eerst meedeed aan de Engelse Crufts tentoonstelling in 1891. In de Crufts catalogus van 1894 heeft zijn fokker en eigenaar Herbert Vickers uit Nottingham een advertentie van Zuber geplaatst, met een mooie tekening van zijn inmiddels succesvol geworden hond:

“Zuber is een plaatje van een hond, met een warme bruine kleur, witte voeten en voorborst, een donkere voorsnuit, en een opvallend fijne vacht – niet grof zoals de meeste whippets – zijn gewicht is 21 ½ pond (9,75 kilo)”

Je zal maar whippeteigenaar zijn geweest in die tijd, zo’n advertentietekst die andermans whippets afkraakt zal niet echt in goede aarde zijn gevallen!

In die tijd was 47 cm voor reuen een ideale hoogte in de rasstandaard en 9 ½ kilo een ideaal gewicht. White Eye en zijn zoon Zuber wogen allebei 9,7 kilo en zullen ruim 47 cm hoog zijn geweest. Zij waren voor die tijd dus van ideale hoogte. Volgens onze huidige rasstandaard (47-51 cm voor reuen) zouden zij voor kleine reutjes doorgaan.  

We kunnen in de eerste catalogi van de Crufts tentoonstelling zien, dat veel honden te koop waren; hun prijs stond dan netjes achter hun naam vermeld. In de catalogus van 1891 wordt voor Zuber bijvoorbeeld 250 pond gevraagd; een prijs die je kunt vergelijken met enkele modale maandlonen van nu. We kunnen aan de hand van deze prijs concluderen dat Zuber iets bijzonders is geweest; de meeste andere whippets worden in diezelfde catalogus te koop aangeboden voor slechts 5 of 10 pond. Voor zover wij weten is Zuber nooit verkocht geweest.

Zuber’s zoon Enterprise werd – ook al had hij prikoortjes – net als vader een waardevolle showkampioen, en hij kon daarnaast kennelijk ook zijn mannetje staan bij het racen. In de Dog Owner’s Annual van 1898 staat over hem geschreven:

“Enterprise is een wit met brindle reu, met een zwarte voorsnuit, en een ideaalgewicht voor een reu van 20 ½ pond (9,3 kilo). Met zijn prachtige bouw, opmerkelijke spierontwikkeling, schitterend hoofd, lichaam, benen, voeten, perfecte welving over de rug, diepte van borst en geweldig krachtige achterhand is hij al met al een zeer rastypisch exemplaar, en wordt op dit moment beschouwd als de beste reu in Engeland. Hij heeft een opmerkelijk mooie showcarrière achter de rug, met 40 prijzen, 4 kampioensprijzen op de grote tentoonstellingen in Engeland. Hij is perfect getraind voor het racen en van zijn beroemde opa White Eye heeft hij de opmerkelijke snelheid en competetiedrang geërfd, die hij op elke race laat zien. Op de Crufts tentoonstelling van 1897 werd hij tweede in de open klas reuen, en bij zijn inschrijving stond vermeld: 30 eerste plaatsen en kampioensprijzen van de Kennel Club, prijs 250 britse ponden”.

Schilderij van Ch. Enterprise en zijn vader Ch. Zuber, door William Turner

Vind je ook het leuk om je eigen whippet’s voorouders helemaal tot aan Zuber te bekijken? Dat kan op TWA, www.thewhippetarchives.net . Pak de stamboom van je whippet erbij en zoek hem/haar of zijn of haar vader of moeder op door bij “search dogs” de stamboomnaam of een deel ervan in te tikken. De kans is groot dat hij/zij of één of beide ouders aanwezig zijn in TWA. Klik de ouderhond aan, zodat je zijn/haar pagina te zien krijgt. Onderaan de pagina van de hond vindt je diens stamboom, met foto’s van drie generaties voorouders. Verander links erboven het aantal generaties van 3 naar 9. Kies dan uit de vroegste generatie één hond, en vraag op diens pagina opnieuw om 9 generaties in de stamboom. Doe dat vervolgens nog één keer, en je krijgt de allereerste whippet in de hele stamboom te zien. Gegarandeerd zit Zuber erbij!

Monique Post, augustus 2012

Bronnen:

• Boekje “Showkampioenen van Zuber to 1960”
• Boekje “The whippet or race dog”
• Database “The Whippet Archives”
• Crufts catalogi 1891 – 1897

Met dank aan fam. Waijers voor de informatie over het hedendaagse baanrennen.